Odsłonięcie tablicy pamiątkowej Romana Dmowskiego

15 sierpnia 2021 r. w ramach uroczystości z okazji 101. Rocznicy Bitwy Warszawskiej, Święta Wojska Polskiego została odsłonięta tablica pamiątkowa Romana Dmowskiego. W uroczystościach przy Pl. Piłsudskiego udział wziął prof. Jan Żaryn – dyrektor Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. Profesor Żaryn opowiedział o roli Romana Dmowskiego w historii Polski. 

Krótkie wystąpienie podczas uroczystości przygotował także burmistrz Rawy Mazowieckiej Piotr Irla. Poniżej treść wystąpienia:

„15 sierpnia 1917 r. w Lozannie założono Komitet Narodowy Polski, uznany przez państwa Ententy za oficjalną reprezentację narodu polskiego i sprawujący polityczną kontrolę nad armią polską we Francji w czasie I wojny światowej.

Dzisiaj, dokładnie w 104. rocznicę tego wydarzenia, z inicjatywy mieszkańców Rawy Mazowieckiej mamy możliwość upamiętnienia w przestrzeni publicznej naszego miasta założyciela i prezesa Komitetu – Romana Dmowskiego.

Roman Dmowski był publicystą politycznym i twórcą podstaw ideologii narodowej w Polsce. Cieszył się dużym autorytetem wśród znacznej części społeczeństwa. Uważał, że Polacy, tak jak inne narody, mają do odegrania własną misję cywilizacyjną. Choć też piętnował wady polskie takie jak bierność, lenistwo, niezdolność do pracy zbiorowej czy niezdyscyplinowanie. Jego postawa wobec faszyzmu, żydów i feministek sprawiła, że do dzisiaj budzi wśród wielu Polaków mieszane uczucia, kontrowersje, a nawet sprzeciw.

Jednak dla wszystkich, którzy znają aktywność Romana Dmowskiego i jego zaangażowanie w odzyskanie niepodległości bez wątpienia jest bohaterem. Nie kto inny, jak właśnie Roman Dmowski, wspólnie z Ignacym Janem Paderewskim, podpisał w 1919 traktat wersalski, na mocy którego społeczność międzynarodowa uznała prawo Polaków do własnego państwa.

Polska niepodległość ma wielu ojców. W szczególny sposób wyróżniają się dokonania Józefa Piłsudskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Jana Paderewskiego, Wincentego Witosa, Wojciecha Korfantego i Ignacego Daszyńskiego. Ich zaangażowanie na frontach I wojny światowej, działalność dyplomatyczna, polityczna i społeczna doprowadziły do powstania II Rzeczypospolitej.  

Ta tablica jest formą upamiętniania naszej historii.
W 2018 roku na budynku rawskiego ratusza odsłonięta została tablica w hołdzie Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. 
W 2020 roku na budynku starostwa umiejscowiona została tablica Wincentego Witosa.
Dzisiaj z inicjatywy rawian odsłaniamy tablicę pamiątkową Romana Dmowskiego. 

Każdy z nas różnie ocenia historię, a także to co się dzieje obecnie w naszym kraju. Historii nie wystarczy się uczyć. Trzeba ją analizować i wyciągać wnioski. Wolność nie została nam dana na zawsze. Szczególnie dziś, gdy mamy do czynienia z łamaniem praw obywatelskich, nieposzanowaniem praw mniejszości, korupcją polityczną, naginaniem prawa, dyskredytowaniem uznanych w świecie autorytetów, złymi decyzjami politycznymi, nieumiejętną polityką zagraniczną, przekładaniem interesów partyjnych nad narodowe – to wszystko zmierza do izolacji Polski na arenie międzynarodowej i marginalizacji naszej roli we współczesnym świecie, utraty sojuszów, a na koniec …
I znów będziemy walczyć o niepodległość, mówiąc znane przysłowie – Polak mądry po szkodzie.
 
Roman Dmowski powiedział - „Jesteśmy różni, pochodzimy z różnych stron Polski, mamy różne zainteresowania, ale łączy nas jeden cel. Cel ten to Ojczyna, dla której chcemy żyć i pracować.” 

Niech ta myśl będzie motywem przewodnim w naszym życiu bez względu na upodobania polityczne. Zacznijmy wreszcie pięknie się różnić oraz mądrze być podobni.”