Halina Konopacka

(ur. 11 listopada 1900 w Rawie Mazowieckiej, zm. 28 stycznia 1989 w Hollywood na Florydzie), polska lekkoatletka, pierwsza polska złota medalistka olimpijska.

Konkurencje: rzut dyskiem, oszczepem, pchnięcie kulą, skok wzwyż, skok w dal.

Rekordy życiowe:

• rzut dyskiem 39,62 m (rekord świata)
• rzut oszczepem 34,83 m
• pchnięcie kulą 11,33 m
• skok wzwyż 138 cm
• skok w dal 512 cm

Osiągnięcia:

• IO w Amsterdamie 1. miejsce w rzucie dyskiem
• Światowe Igrzyska Kobiet: 1926 r. - 1. m. w rzucie dyskiem, 3. m. w pchnięciu kulą oburącz, 5. m. w rzucie oszczepem oburącz, 1930 r. - 1. m. w rzucie dyskiem
• trzykrotna rekordzistka świata w rzucie dyskiem: 1925 r. 31,22 m; 1927 r. 39,18; 1928 r. 39,62 m
• 27-krotna Mistrzyni Polski w pchnięciu kulą, rzucie dyskiem, oszczepem, skoku wzwyż, 3-boju, 5-boju, sztafecie 4x75 m, 4x100 m, 4x200 m
• 23-krotna rekordzistka Polski

Halina Konopacka przygodę ze sportem rozpoczęła od narciarstwa. Przypadkiem trafiła do sekcji lekkoatletycznej, gdzie została wypatrzona przez trenera Baqueta. Rok później świętowała zdobycie mistrzostwa Polski w rzucie dyskiem i pchnięciu kulą. O jej wszechstronności sportowej może świadczyć 25. tytułów mistrzowskich zdobytych w kilku kategoriach lekkoatletycznych. W czasie swojej sportowej kariery reprezentowała barwy klubu AZS Warszawa. Również znakomicie grała w piłkę ręczną, jeździła konno, "szalała za kierownicą automobilu". Po zakończeniu lekkoatletycznej kariery grała w tenisa w mikście z Czesławem Spychałą.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w życiu zawodniczki (a także w historii sportu polskiego) była Olimpiada w Amsterdamie w 1928 roku. 21 lipca Halina Konopacka ustanowiła rekord świata w rzucie dyskiem i zdobyła pierwszy złoty medal olimpijski dla Polski. Do końca swojej kariery nie została pokonana w rzucie dyskiem w żadnych zawodach. W 1931 roku wycofała się z czynnego życia sportowego.

Podobnie jak sport, Konopacką pochłaniało pisanie wierszy i malarstwo. Pisała w "Wiadomościach Literackich" i "Skamandrze". W 1929 r. wydany został zbiór jej wierszy "Któregoś dnia". Dużo także malowała podpisując obrazy pseudonimem Helen Georgie. Działała w strukturach sportowych, była członkinią Zarządu Międzynarodowej Federacji Sportów Kobiecych, prezesem Oddziału Warszawskiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Kobiet. Aktywnie działała też w Polskim Ruchu Olimpijskim i Związku Polskich Związków Sportowych.

Gdy wybuchła II wojna światowa, wyjechała do USA (na Florydę).

Zmarła na Florydzie w 1989, kilkanaście miesięcy później jej prochy spoczęły na warszawskim cmentarzu na Bródnie.

Na triumf Konopackiej powszechnie liczono! Jej pasjonująca rywalizacja z Francuzką Lucienne Vellu i Niemką Milly Reuter o rekord świata rozpalała wyobraźnię młodzieży. Jej pierwsze międzynarodowe zwycięstwa krzepiły naród.
     Do Amsterdamu wyruszyła z 3 lekkoatletkami i 11 lekkoatletami. Czy wygra? - było to naczelne pytanie. "Dysk obchodzi nas specjalnie ze względu na udział Konapackiej - czytamy fachowe wynurzenia w "Przeglądzie Sportowym", dnia 29 lipca 1928 - I musimy przyznać, że szanse nasze są bardzo dobre. Jedynie Szwedka Svedberg osiągnęła nieoficjalnie wynik lepszy od niej - 39.54, oficjalnie jednak ustępuje naszej rekordzistce. Nie zawiodła! Prowadziła zdecydowanie wynikiem 39.17. I oto druga kolejka rzutów finałowych. Relacjonuje "PS" z dnia 8.VIII.1928 roku:
"Wchodzi w koło Konopacka. Jest spokojna, skupia się cała - chce rekordu. Rozmach szybki nadzwyczaj, obrót mały, czeczotkowy dysk leci bardzo płasko, ale dzięki doskonałemu ułożeniu w powietrzu, sunie daleko. Krótka chwila oczekiwania - i pada hen z dala od wszystkich chorągiewek - koło ostatniej linii 40 metrów/>.
Taki rzut musi zrobić efekt. To też prawdziwy huragan oklasków, których przecież publiczność rzutom nigdy za wiele nie daje, nagradza ten fenomenalny wynik. Rekord pobity jest na pewno. Zgadujemy tylko o ile. Przychodzi kolej na Copeland. Tym razem rzuca nie za wysoko, dysk idzie doskonale - pada około 37m.
W trzeciej kolejce Konopacka robi ostatni atak na czterdziestkę - bezskutecznie! Rzut jest zupełnie nieudany.
Ostatnia chwila emocji. Szafirowe spodenki pokazuje nam z daleka Copeland. Potężny rzut z miejsca - dysk leci dobrze - ale do biało-czerwonej chorągiewki bardzo mu daleko. Ostatni rzut Perkaus - i konkurs skończony. Pierwsze mistrzostwo Olimpijskie mamy!" 39.62 m! Złoty medal olimpijski i rekord świata! Sukces to ogromny i szerokim echem odbił się w świecie. Cała ekipa zdobyła łącznie 7 medali, w tym złoty (Kazimierz Wierzyński) i brązowy (Władysław Skoczylas) w konkursie sztuk pięknych. "Przegląd Sportowy" apelował teraz do młodzieży, aby śmielej wychodziła na stadiony. "Zwycięstwem swem - pisał "Stadjon" 7 sierpnia 1928 - panna Halina zadokumentowała, że opinia o niższości sportowej Polaków jest błędną. Możemy i potrafimy zwyciężyć - gdy chcemy pracować wytrwale i konsekwentnie, z wiarą we własne siły... Sukces olimpijski Konopackiej... nie pozostanie bez następstw. Zrodzi nowe zastępy ćwiczących, pobudzi sport do tym intensywniejszej pracy, plonem której będą nowe sukcesy, nowe trjumfy".

     Zakończyła starty w 1931 roku. Decyzję o zejściu z boiska podjęła nagle, lecz stanowczo. Przedolimpijski rok 1931 był zatem ostatnim w 7-letniej karierze, niezwykłej, błyskotliwej, bogatej w sukcesy i zwycięstwa, które są przywilejem nielicznych - bogów stadionu. Na początku 1932 roku, na parę miesięcy przed olimpiadą w Los Angeles, prasa przyniosła wiadomość: "Mistrzyni i rekordzistka świata, jedyna nasza championka olimpijska, Halina Konopacka-Matuszewska postanowiła wycofać się z czynnego uprawiania lekkiej atletyki".

     HALINA KONOPACKA, 11.XI.1900 - 29.01.1989, ur. w Rawie Mazowieckiej. Złota medalistka w rzucie dyskiem (39,62 m/>) na igrzyskach olimpijskich w Amsterdamie (1928). Wszechstronna sportsmenka i lekkoatletka. W czasie 7-letniej kariery ani razu nie przegrała rzutu dyskiem. 3-krotna medalistka Światowych Igrzysk Kobiet, 3-krotna rekordzistka świata w rzucie dyskiem, 27-krotna mistrzyni Polski w latach 1924-1931 w różnych konkurencjach (rzut dyskiem, rzut oszczepem, skok wzwyż, trójbój, pięciobój, sztafeta 4x75 m, sztafeta 4x100 m). Członek Zarządu Międzynarodowej Federacji Sportów Kobiecych.


     Źródło informacji - Jan Lis, Poczet polskich olimpijczyków 1924-1984, KAW, Warszawa 1984